Wat zijn inkomensondersteunende regelingen SZW?
De regelingen van het Ministerie van SZW zijn bedoeld om mensen met een laag inkomen, werklozen, arbeidsongeschikten, alleenstaande ouders, gepensioneerden en andere kwetsbare groepen te ondersteunen in hun levensonderhoud. Deze regelingen omvatten onder andere bijstandsuitkeringen, werkloosheidsuitkeringen, noodfonds energiekosten, toeslagen zoals huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebondenbudget en tot slot de gemeentelijke regelingen zoals sport& cultuurfonds, individuele inkomenstoeslag of een collectieve zorgverzekering.
Ondanks de beschikbaarheid van deze inkomensondersteunende regelingen blijkt uit onderzoek dat 68% van de mensen die voor 2/3 van hun inkomen afhankelijk zijn van de bijstand geen gebruik maakt van dit recht. Oorzaken zijn onder andere onwetendheid van het recht hierop, complexiteit van de aanvraagprocedures en een taalbarrière die het moeilijk maakt om de inkomensondersteuning aan te vragen. Ook zijn mensen bang voor een terugvordering van deze ondersteuning als de financiële situatie verbeterd.
Gevolgen van niet-gebruik
Het niet-gebruik van inkomensondersteunende regelingen kan ernstige gevolgen hebben zoals toenemende armoede omdat mensen op een gegeven moment niet meer in hun basisbehoeften kunnen voorzien. Deze financiële zorgen kunnen leiden tot gezondheidsproblemen en mentale klachten. Het niet kunnen deelnemen aan sociale activiteiten als gevolg van financiële beperkingen kan leiden tot sociale uitsluiting en isolatie. Kinderen uit gezinnen die geen gebruik maken van inkomensondersteuning kunnen te maken krijgen met onderwijsachterstanden, omdat er maar beperkte middelen zijn voor onderwijs gerelateerde kosten.
Het is daarom belangrijk om de burger aan te spreken op zijn/haar eigen niveau: in de eigen omgeving, via de kanalen waarmee hij/zij bekend is en in een taal die begrijpelijk is. En raadpleeg daarbij instanties die hierbij hulp kunnen bieden. Er zijn vaak meer regelingen mogelijk dan in eerste instantie bekend is. Het aanpakken van niet-gebruik is essentieel om ervoor te zorgen dat de inkomensondersteunende regelingen SZW hun beoogde doel bereiken: het bieden van een sociaal vangnet voor degenen die het nodig hebben.